Tydzień Mózgu 2020
w Krakowie
pod hasłem - „ Osiągnięcia neuronauki w XX i XXI wieku ”
19-24 października 2020
Tydzień Mózgu 2020 odbędzie się w formie zdalnej.
Wykłady będą transmitowane w dniach 19-24 października 2020 na Facebooku Cafe Nauka i YouTubie Uniwersytetu Jagiellońskiego
w postaci plików video, do których link będzie zamieszczony na stronie:
https://ptpk.org/tydzien_mozgu.html
pod informacją dotyczącą danego wykładu w dniu podanym na początku akapitu z informacją o wykładzie.
Osoby pragnące zadać pytania dotyczące konkretnego wykładu, mogą to zrobić wysyłając je w dniu emisji wykładu do godz. 20:00 na adres: biuro@ptpk.org
, podając swoje imię i nazwisko (fikcyjne lub prawdziwe) i tytuł wykładu. Odpowiedzi będą opublikowane po przesłaniu ich przez wykładowcę, do których link zamieszczony zostanie na naszej stronie:
https://ptpk.org/tydzien_mozgu.html pod linkiem do wykładu w możliwie najkrótszym czasie.
Materiały z konferencji zostały opublikowane w czasopiśmie " Wszechświat " Nr 1-3/2020,
który można zakupić w formie cyfrowej lub papierowej.
Są to kilkustronicowe streszczenia zawierające wszystkie wykłady z 2020 roku.
Możliwy jest również zakup numerów archiwalnych.
Informacje dotyczące kupna można znaleźć na stronie: https://ptpk.org/wszechswiat.html lub telefonując na numer: 661 482 408.

Wprowadzenie do Tygodnia Mózgu 2020 Program Tygodnia Mózgu 2020
19.10.2020, poniedziałek Dr hab. Marta Obara-Michlewska
(Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego PAN, Warszawa):
„ Ty śpisz, a on pracuje - rola układu glimfatycznego w usprawnianiu pracy mózgu ”
link do wykładu:
https://www.youtube.com/watch?v=r5wU_SD2mpc&feature=youtu.be 20.10.2020, wtorek Prof. dr hab. Jolanta Barańska
(Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Warszawa):
„ Receptory związane z białkiem G: Historia odkryć, Nagrody Nobla 1971, 1994, 2012 ”
link do wykładu:
https://youtu.be/tMQ2bOq3naQ 21.10.2020, środa Dr hab. Grzegorz Kreiner
(Zakład Biochemii Mózgu, Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN, Kraków):
„ Sto lat - czy naprawdę wszyscy chcemy żyć tak długo? Choroby neurodegeneracyjne jako nieodłączny element starzenia mózgu ” link do wykładu: https://youtu.be/CsiUI_X5s0g 22.10.2020, czwartek Dr Joanna Chłopicka
(Zakład Bromatologii, Wydział Farmaceutyczny Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków):
„ Czy dieta i suplementy mogą wspomóc pracę mózgu? ”
link do wykładu: https://youtu.be/z5tC8eMteXA 23.10.2020, piątek Dr hab. Małgorzata Zawadzka
(Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Warszawa):
„ Komórki macierzyste w naprawie urazów rdzenia kręgowego - aktualny stan wiedzy ”
link do wykładu: https://youtu.be/bO942JDYL0g 24.10.2020, sobota Prof. dr hab. Małgorzata Kossut
(Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego, PAN, Warszawa):
„ Neuromodulacja - magnetyczna i elektryczna interwencja w pracę mózgu? ” link do wykładu: https://www.youtube.com/watch?v=mwQ5YZQneBU „NEURONAUKA DLA DZIECI: SEKRETY ZMYSŁÓW” powraca w wydaniu ONLINE !
W dniu 21 października 2020 serdecznie zapraszamy na „Dzień Mózgu” dla uczniów szkół podstawowych organizowany przez Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk w Krakowie
http://if-pan.krakow.pl/pl/
Więcej informacji TUTAJ Program:
1. Wprowadzenie, „Mózg i zmysły” i informacje o konkursie.
2. Czy te oczy mogą kłamać.
3. Z naciskiem na dotyk.
4. Mam nosa do nauki.
5. Kubki pełne smaku.
6. Co obija się o uszy + pożegnanie.
Info o konkursie dla dzieci pt. „Świat poznajemy zmysłami, czas więc poznać zmysły” -
pobierz tutaj

Wyniki konkursu plastycznego
pt. „Świat poznajemy zmysłami, czas więc poznać zmysły” ogłaszamy na plakacie poniżej.

   
Więcej informacji o wynikach konkursu TUTAJ
Organizatorzy: Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika,
Uniwersytet Jagielloński (Zakład Biologii i Obrazowania Komórki, Cafe Nauka),
Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN w Krakowie (Zakład Biochemii Mózgu),
Komitet Neurobiologii PAN
Sponsorzy: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
Polskie Towarzystwo Badań Układu Nerwowego,
Polska Akademia Nauk
Dana-FENS Brain Awarness Week grant 2020
European DANA Alliance for the Brain
Komitet Organizacyjny: prof. dr hab. Elżbieta Pyza (przewodnicząca), prof. dr hab. Irena Nalepa,
mgr Dorota Kłyś, Aleksander Koral
Materiały z konferencji zostały opublikowane w czasopiśmie " Wszechświat " Nr 1-3/2020 (w postaci kilkustronicowych streszczeń wszystkich wykładów 2020), który można zakupić w formie cyfrowej lub papierowej.
Informacje dotczące kupna czasopisma można znalęźć na stronach: https://ptpk.org/wszechswiat.html i https://wszechswiat.ptpk.org/index.php/wszechswiat/subscriptionInfo


Projekt plakatu: Michał Wilczkowski - doktorant w Zakładzie Biochemii Mózgu
Elżbieta Pyza: "Zaglądanie do wnętrza mózgu" Dziennik Polski - Akademicki, 17.02.2007 (pdf, 176 kB)
Przekaż 1% podatku

Streszczenia wykładów

„ Ty śpisz, a on pracuje - rola układu glimfatycznego w usprawnianiu pracy mózgu ”
Dr hab. Marta Obara-Michlewska
Zakład Neurotoksykologii, Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. Mirosława Mossakowskiego PAN, Warszawa

Układ glimfatyczny pełni w mózgu rolę układu limfatycznego. Termin ten, oraz mechanizm działania, zaproponowała w 2012 roku Profesor Maiken Nedergaard z Uniwersytetu w Rochester (USA). Litera „g” w nazwie pochodzi od słowa „glej”, czyli komórek glejowych, astrocytów, które współuczestniczą w działaniu układu glimfatycznego. Zasada działania układu glimfatycznego polega na usuwaniu zbędnych produktów przemiany materii, wymienianych z płynu międzykomórkowego do przepływającego wzdłuż przestrzeni okołonaczyniowych płynu mózgowo-rdzeniowego. Następnie płyn mózgowo-rdzeniowy, zawierający przeznaczone do usunięcia metabolity, odprowadzany jest z mózgu do szyjnych i oponowych naczyń limfatycznych W procesie tym poś#cc8800niczą astrocyty, na wypustkach których ulega ekspresji białko akwaporyna 4, będąca kanałem transportującym wodę i w ten sposób ukierunkowująca krążenie płynów w mózgu. Wykazano, że układ glimfatyczny działa aktywniej podczas snu, co stanowi uzupełnienie teorii dotyczących znaczenia snu dla fizjologii ssaków: w jego trakcie następuje detoksykacja mózgu z gromadzących się, potencjalnie szkodliwych, produktów przemiany materii. Ponadto zaobserwowano, że zaburzenia funkcji układu glimfatycznego towarzyszą stanom patologicznym układu nerwowego, takim jak choroba Alzheimera, Parkinsona, udar krwotoczny, urazy, encefalopatia wątrobowa. Otwartym pozostaje pytanie, kluczowe dla opracowania skutecznych terapii, czy dysfunkcja układu glimfatycznego związana z tymi zaburzeniami jest ich przyczyną, czy skutkiem. Układ glimfatyczny wzbudza wiele kontrowersji, a ponieważ większość dotychczasowych eksperymentów przeprowadzono na myszach, konieczne są dalsze badania, zmierzające do pełnego wyjaśnienia mechanizmu działania układu glimfatycznego i jego roli w patofizjologii ośrodkowego układu nerwowego.

Powrót


„ Receptory związane z białkami G: Nagroda Nobla 1971, 1994, 2012 ”
Prof. dr hab. Jolanta Barańska
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Warszawa

W wykładzie zostanie przedstawiona historia odkryć naukowych, które poczynając od początku XX w. doprowadziły do wyjaśnienia jak działa i jak jest zbudowany receptor odbierający sygnały od zewnątrzkomórkowych agonistów - hormonów czy neurotransmiterów. Opisuje rolę białek G, poś#cc8800ników w sprzężeniu między receptorem a enzymem - białkiem efektorowym, przekazującym dalej sygnał do wnętrza komórki. Przybliża także sylwetki naukowe Noblistów uhonorowanych Nagrodą Nobla w latach 1971, 1994 i 2012.

Powrót


„ Sto lat - czy naprawdę wszyscy chcemy żyć tak długo? Choroby neurodegeneracyjne jako nieodłączny element starzenia mózgu i próby poszukiwania efektywnych terapii ”
Dr hab. Grzegorz Kreiner
Zakład Biochemii Mózgu, Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja PAN w Krakowie

Wszyscy z nas chcieliby żyć długo, zdrowo i szczęśliwie. Niestety, nie zawsze jest to możliwe i - paradoksalnie - najpoważniejszym z zadań jakie stoi przed współczesną medycyną jest nie tyle samo przedłużenie życia ludzkiego, co utrzymanie go we względnie dobrym zdrowiu do ostatnich dni. Jednym z największych zagrożeń dla dobrej kondycji umysłowej i fizycznej w podeszłym wieku są choroby neurodegeneracyjne, w znacznej większości o nieustalonej etiologii. Pomimo ogromnych wysiłków, gigantycznych funduszy i wielu lat badań zmierzających do zrozumienia molekularnych podstaw neurodegeneracji, postęp w tej dziedzinie nie wydaje się szczególnie spektakularny biorąc pod uwagę aktualne możliwości terapeutyczne. Dostępne farmakoterapie ograniczają się do leczenia objawowego i nie są w stanie zahamować postępu choroby związanej z nieodwracalną utratą komórek nerwowych, a szans na znalezienie skutecznego sposobu leczenia przyczynowego jak na razie nie widać. Być może lepszą strategią okażą się badania prowadzone w kierunku neuroprotekcji i wykorzystania wciąż niezbyt dobrze poznanych, naturalnych mechanizmów obronnych organizmu, co przy rozwoju wczesnej diagnostyki pozwoliłoby na skuteczną prewencję.

Powrót


„ Czy dieta i suplementy mogą wspomóc pracę mózgu? ”
Dr Joanna Chłopicka
Zakład Bromatologii, Wydział Farmaceutyczny Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Odpowiednie odżywianie się jest istotne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu człowieka, a szczególnie dla mózgu. Ewolucja spowodowała zwiększenie masy mózgu u człowieka, co stanowiło podstawę do osiągnięcia większych zdolności poznawczych, a było to możliwe dzięki wzrostowi ilości energii związanej ze spożywaniem produktów żywnościowych w większej ilości i o lepszym składzie. Badania na modelach zwierzęcych potwierdzają, że odpowiednie odżywianie się jest niezbędne dla rozwoju mózgu i do prawidłowego funkcjonowania wielu procesów związanych z działaniem układu nerwowego. Wiele składników diety takich jak woda, kwasy tłuszczowe, witaminy i składniki mineralne regulują wzrost, rozwój, różnicowanie się komórek układu nerwowego. Kwasy tłuszczowe, szczególnie wielonienasycone typu ω-3 wydają się być niezbędne do budowy i rozwoju mózgu już w okresie prenatalnym, jak i w ciągu całego życia, odpowiadają za prawidłowe widzenie i opóźniają rozwój chorób neurodegeneracyjnych. Zaleca się dietę MIND, która jest połączeniem zaleceń diety śródziemnomorskiej i diety DASH (ang. Dietary Approaches to Stop Hypertension) aby spowolnić procesy neurodegeneracyjne układu nerwowego..

Powrót


„ Komórki macierzyste w naprawie urazów rdzenia kręgowego - aktualny stan wiedzy ”
Dr hab. Małgorzata Zawadzka
Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, Warszawa

Urazy rdzenia kręgowego bardzo często prowadzą do nieodwracalnych dysfunkcji ruchowych, paraliżu, zniesienia czucia, zakłócenia czynności układów oddechowego, krążenia i trawiennego oraz wielu zespołów bólowych. Zapobieganie następstwom urazów rdzenia jest wciąż wielkim wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Oczekuje się, że nowoczesne strategie terapeutyczne powinny być skierowane z jednej strony na hamowanie reakcji zapalnej oraz śmierci komórek nerwowych, a z drugiej w kierunku wspomagania regeneracji aksonów, procesu remielinizacji oraz odbudowy i aktywacji sieci neuralnych rdzenia kręgowego poniżej miejsca uszkodzenia. Wyniki badań nad wykorzystaniem przeszczepów komórek o różnym pochodzeniu i potencjale regeneracyjnym, prowadzonych na wystandaryzowanych modelach zwierzęcych, pokazują ich dużą efektywność w rekonstrukcji rdzenia i promowaniu odzyskiwania utraconych funkcji.

Powrót


„ Neuromodulacja - magnetyczna i elektryczna ingerencja w pracę mózgu ”
Prof. dr hab. Małgorzata Kossut
Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN, Warszawa

Nieinwazyjna modulacja pobudliwości mózgu to nowa gałąź badan neuronaukowych i nowa możliwość działań terapeutycznych. W artykule opisane są dwie metody: przezczaszkowa stymulacja magnetyczna i przezczaszkowa stymulacja prądowa, prądem stałym lub zmiennym. Opisane są w skrócie sposoby działania stymulatorów i wpływ obu rodzajów stymulacji na aktywność mózgu. Podane są najpopularniejsze sposoby zastosowania neuromodulacji w leczeniu chorób układu nerwowego i we wzmacnianiu procesów pamięciowych. Na koniec rozważane są możliwe ujemne strony stosowania długotrwałych terapii neuromodulacyjnych..

Powrót


„NEURONAUKA DLA DZIECI: SEKRETY ZMYSŁÓW” - „Dzień Mózgu” dla uczniów szkół podstawowych organizowany przez Instytut Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk w Krakowie z pomocą dotacji DANA-FENS Brain Awarness Week grants 2020

We środę 11 marca 2020, w środkowym dniu krakowskiego Tygodnia Mózgu 2020 (w godzinach 9.00 - 14.00), po raz pierwszy w bogatej historii tej dorocznej konferencji, odbędzie się wydarzenie skierowane głównie, choć nie wyłącznie, do uczniów szkół podstawowych. W przedstawionym cyklu pięciu mini-wykładów i warsztatów dotyczących zagadnień budowy i funkcjonowania naszych zmysłów, młodzi uczestnicy zaznajomią się z mechanizmami odpowiedzialnymi za komunikację organizmu z otaczającym go światem zewnętrznym. Będzie to równocześnie okazja do interakcji z nauką - zadawania pytań na temat funkcji mózgu i na poznawanie sekretów zmysłów czyli psikusów jakie mogą nam one płatać na co dzień. Chociaż każda godzina będzie poświęcona jednemu z pięciu zmysłów to w końcu okaże się, że nasze zmysły blisko ze sobą współpracują. O tym wszystkim opowiedzą pracownicy naukowi i doktoranci Zakładu Biochemii Mózgu i Zakładu Neurobiologii Instytutu Farmakologii im. Jerzego Maja PAN w Krakowie. Serdecznie zapraszamy do poznania sekretów zmysłów !!!

Powrót