Tydzień Mózgu 2019

w Krakowie

pod hasłem - „ Neurobiologia w służbie człowieka ”

11-15 marca 2019, godz. 17:00
16 marca 2019, godz. 18:00
17 marca 2019 wzdłuż nabrzeży Wisły (koło Wawelu) będzie pływał Statek Neurobiologiczny

Miejsce wykładów (od 11 do 16 marca 2019):

Aula Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
ul. Krupnicza 33

Program Tygodnia Mózgu 2019

11.03.2019, poniedziałek

Dr Monika Matusiak
(1. Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Warszawa, 2. Światowe Centrum Słuchu, Kajetany):

„ Jak słyszy bardzo młody mózg i co jeśli nie słyszy? ”

12.03.2019, wtorek

Prof. dr hab. Jolanta B. Zawilska
(Zakład Farmakodynamiki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi):

„ Dopalacze - niekończąca się historia ”

13.03.2019, środa

Prof. dr hab. Małgorzata Skup
(Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie):

„ Jak pobudzić sieci nerwowe w zdrowym i uszkodzonym rdzeniu kręgowym? ”

14.03.2019, czwartek

Prof. dr hab. Filip Rybakowski
(Klinika Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu):

„ Wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie mózgu ”
Link do nagranego wykładu:
https://www.youtube.com/watch?v=pCiWBtDUfKw&t=881s/

15.03.2019, piątek

Prof. dr hab. Joanna Pera
(Katedra Neurologii UJ CM i OK Neurologii, Szpital Uniwersytecki w Krakowie):

„ Choroby rzadkie, czyli codzienność w neurologii ”
Link do nagranego wykładu:
https://www.youtube.com/watch?v=QWeEx9qwsfg&t=57s/

16.03.2019, sobota

Dr Bogusław Habrat
(Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa):

„ Jak neuronauka wpływała na psychiatrię i rozumienie natury człowieka ”

17.03.2018, niedziela

STATEK NEUROBIOLOGICZNY
organizowany przez Instytut Farmakologii PAN w Krakowie dzięki dotacji Dana-FENS Brain Awareness Week grant 2019 oraz objęty patronatem Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego.
Strona internetowa Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie: http://if-pan.krakow.pl/

   Pełny program STATKU NEUROBIOLOGICZNEGO 2019

Elżbieta Pyza: "Zaglądanie do wnętrza mózgu" Dziennik Polski - Akademicki, 17.02.2007 (pdf, 176 kB)
Przekaż 1% podatku
 

Organizatorzy:

Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika,
Uniwersytet Jagielloński,
Instytut Farmakologii Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Komitet Organizacyjny:

prof. dr hab. Elżbieta Pyza (przewodnicząca), prof. dr hab. Irena Nalepa,
dr Jolanta Górska-Andrzejak, mgr Dorota Kłyś, Aleksander Koral

Sponsorzy:

Komitet Neurobiologii PAN
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Materiały z konferencji zostaną opublikowane w czasopiśmie " Wszechświat " Nr 1-3, 2019,
który dostępny będzie w sprzedaży podczas konferencji, przed i po każdym z wykładów.


Streszczenia wykładów

„ Jak słyszy bardzo młody mózg i co jeśli nie słyszy? ”
Dr Monika Matusiak
1. Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Warszawa, 2. Światowe Centrum Słuchu, Kajetany

Głuchota wieku dziecięcego wymaga szybkiej interwencji leczniczej w postaci dostarczenia stymulacji zmysłowej do drogi słuchowej. Współczesne standardy leczenia pozwalają na dokonanie tego za pomocą wszczepienia elektronicznej protezy słuchu - implantu ślimakowego, który omija uszkodzony receptor i umożliwia skuteczne pobudzanie zakończeń nerwu słuchowego. Aby uzyskać dobre efekty rehabilitacji słuchu i mowy, kiedy to małe, dotychczas niesłyszące dziecko, po okresie przebywania w całkowitej ciszy rozpoczyna naukę słyszenia i mówienia, konieczne jest dostarczenie stymulacji zmysłowej do kory słuchowej w czasie okna plastycznego, czyli w czasie kiedy zasób zdolności do zmian plastycznych mózgu jest maksymalny. Pomimo spełnienia tego warunku, w wielu przypadkach proces ten nie przebiega tak sprawnie jak u prawidłowo słyszących rówieśników. Ponadto wyniki słuchowe dzieci będących użytkownikami implantu ślimakowego, jakkolwiek odpowiadają wymaganiom podstawowej komunikacji socjalnej, mieszczą się w bardzo szerokim zakresie. Poszukiwane są przyczyny tych rozbieżności.

Powrót


„ Dopalacze - niekończąca się historia ”
Prof. dr hab. Jolanta B. Zawilska
Zakład Farmakodynamiki, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

W połowie pierwszej dekady XXI wieku na europejskim rynku narkotykowym zaczęły pojawiać się nowe substancje psychoaktywne (ang. New Psychoactive Substances; NPS), potocznie nazywane „legal highs”, „designer drugs”, „party pills”, a w Polsce „dopalacze”. W latach 2009-2017 do Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępstw z różnych krajów na świecie wpłynęły raporty o 803 nowych związkach psychoaktywnych. Wg danych Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) w latach 2014 i 2015 w Europie rejestrowano średnio dwa nowe związki psychoaktywne/tydzień. Bardzo niefortunna i jednocześnie myląca polska nazwa „dopalacze” sugeruje, że są to związki psychostymulujące, które naśladują aktywność takich narkotyków jak kokaina czy amfetaminy. Nowe związki psychoaktywne to jednakże bardzo zróżnicowana pod względem budowy chemicznej i profilu działania grupa substancji. Do szerokiej i stale rozrastającej się rodziny NPS, obok związków psychostymulujących, należą syntetyczne kanabinomimetyki, związki psychodysleptyczne, syntetyczne opioidy (głównie pochodne fentanylu) i nowe pochodne benzodiazepiny (tzw. designer benzodiazepines). Jednym ze skutków postępującej delegalizacja NPS jest przenoszenie sprzedaży ze sklepów stacjonarnych do sklepów internetowych. Ponadto, co raz częściej NPS można nabyć korzystając z usług sieci ukrytej (Dark Web). W ciągu ostatnich dwóch lat obserwujemy co prawda wyhamowanie dynamiki wprowadzania na rynek nowych związków, jednakże produkty najnowszych generacji często wykazują znacznie silniejsze bądź dłużej utrzymujące się działanie od swoich poprzedników. Przykładami takich „dopalaczy” są ?-PVP („flakka”, „zombi drug”), akrylofentanyl i carfentanil, flubromazolam, halucynogenne pochodne fenyloetyloaminy z grupy tzw. NBOMe oraz analogi LSD: 1P-LSD i LZD. Szerokie spektrum działań toksycznych NPS obejmuje nie tylko zaburzenia psychiczne i neurologiczne, ale także sercowo-naczyniowe, hematologiczne, poznawcze, nefrotoksyczność, rabdomiolizę, depresję układu oddechowego oraz uszkodzenia wielonarządowe. Postępowanie lecznicze w przypadku zatruć „dopalaczami” jest objawowe i opiera się na przywróceniu podstawowych funkcji życiowych, tj. drożności dróg oddechowych, prawidłowej wentylacji oraz parametrów układu krążenia. Tylko w przypadku opioidów i benzodiazepin skuteczne są leki wybiórczo blokujące ich działania, odpowiednio naloksan/naltrekson i flumazenil.

Powrót


„ Jak pobudzić sieci nerwowe w zdrowym i uszkodzonym rdzeniu kręgowym? ”
Prof. dr hab. Małgorzata Skup
Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN w Warszawie

Mimo ogromnych osiągnięć badań eksperymentalnych i technologii medycznych, odtworzenie połączeń i osłonek nerwowych, sterowanie funkcją ocalałych włókien i sieci nerwowych w uszkodzonym rdzeniu kręgowym wciąż należą do jednych z najtrudniejszych wyzwań medycyny. Artykuł omawia kroki milowe na drodze postępu w leczeniu uszkodzeń rdzenia kręgowego, dobroczynne działanie ćwiczenia ruchowego i elektrostymulacji, które wykorzystują niezwykłe własności wewnętrznej sieci neuronów rdzeniowych, podatnych na pobudzenie, zdolnych do inicjowania lokomocji i generowania wzorca ruchu.


Powrót


„ Wpływ aktywności fizycznej na funkcjonowanie mózgu ”
Prof. dr hab. Filip Rybakowski
Klinika Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Przez kilka milionów lat ewolucji homininów aktywność fizyczna (AF) związana z łowiecko-zbierackim trybem życia pobudzała rozwój mózgu i możliwości poznawczych, a rosnąca energochłonność mózgu wymuszała coraz większą aktywność. Współczesne obserwacje neurobiologiczne stanowią pośrednie potwierdzenie powyższych zależności. Zjawiska plastyczności mózgu, takie jak zmiany siły połączeń pomiędzy neuronami, tworzenie się nowych synaps, rozgałęzianie się dendrytów oraz powstawanie nowych neuronów u dorosłych osobników podlegają silnej stymulacji poprzez AF. Istnieje wiele mechanizmów biochemicznych, które stanowią podłoże tych zjawisk, m.in. działanie neuronalnych i naczyniowych czynników wzrostu. Mózg również motywuje się do AF, o czym świadczy zjawisko tzw. euforii biegacza wynikające z oddziaływania na układ nagrody wydzielanych w trakcie AF endogennych opioidów i kannabinoidów. Deficyty neuroplastyczności uczestniczą w patogenezie wielu zaburzeń psychicznych, ale najwięcej danych dotyczy depresji. Skuteczność AF w leczeniu tego zaburzenia jest zbliżona do farmakoterapii, a coraz więcej danych potwierdza efektywność ćwiczeń fizycznych w schizofrenii i innych chorobach psychicznych. Znaczące trudności sprawia zmotywowanie pacjentów z zaburzeniami psychicznymi do AF, choć bierność i pasywny tryb życia stanowią również wyzwanie dla zdrowia osób z przewlekłymi chorobami somatycznymi jak i osób zdrowych. Poznanie sposobów na zwiększenie AF i jej regularne podtrzymywanie jest sposobem na poprawę zdrowia mózgu, zarówno u pacjentów z zaburzeniami neuropsychiatrycznymi, jak i w populacji ogólnej.


Powrót


„ Choroby rzadkie, czyli codzienność w neurologii ”
Prof. dr hab. Joanna Pera
Katedra Neurologii UJ CM i OK Neurologii, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Choroby rzadkie rozpatrywane indywidualnie są rzadkie (z definicji dotyczą mniej niż 1 osoby na 2000), ale z powodu swej liczebności dotykają wielu osób. W przypadku chorób neurologicznych szacuje się, że w samej Europie jest ok pół miliona chorych, przy czym ok. 60% pacjentów nie ma postawionego rozpoznania. Proces diagnostyczny jest bowiem często złożonym i długim procesem. W dodatku samo postawienie diagnozy to dopiero pierwszy etap w opiece nad chorym. Także leczenie chorób rzadkich zwykle jest procesem złożonym, prowadzonym wspólnie przez członków wielodyscyplinarnych zespołów skupiających nie tylko lekarzy różnych specjalności, ale i fizjoterapeutów, specjalistów żywienia, pielęgniarki, psychologów, a przede wszystkim rodzin i osób bliskich.

Powrót


„ Jak neuronauka wpływała na psychiatrię i rozumienie natury człowieka ”
Dr Bogusław Habrat
Jak neuronauka wpływała na psychiatrię i rozumienie natury człowieka

Przez wieki psychikę raczej przeciwstawiano niż łączono z ciałem. Współczesna wiedza poznała neurobiologiczne podłoże procesów poznawczych i emocji i, nie bez oporów, wdrożyła pojmowanie chorób i zaburzeń psychicznych jako trwałych lub odwracalnych dysfunkcji struktur neuronalnych. Przyniosło to znaczący postęp w leczeniu zaburzeń psychicznych. Ciemną stroną biologizacji psychiki okazało się uproszczenie i zwulgaryzowanie modelu funkcjonowania bio-psycho-społecznego oraz farmakologiczne manipulowanie emocjami i doznaniami w celach pozamedycznych. Szkody zdrowotne, społeczne i ekonomiczne (w tym uzależnienia) spowodowane pozamedycznym używaniem substancji psychoaktywnych nabrały charakteru masowego, a nauka i polityka zupełnie nie radzą sobie z rozwiązaniem problemów, do których się przyczyniła.

Powrót


GALERIA

11 - 16 marzec 2019

17 marzec 2019
STATEK NEUROBIOLOGICZNY

Powrót